Karta praw podstawowych Unii Europejskiej ma już 20 lat!

Uroczyście ogłoszona 7 grudnia 2000 r. na posiedzeniu Rady Europejskiej w Nicei, Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej ma dwadzieścia lat. Parlament Europejski długo domagał się takiego dokumentu. Dla posłów do Parlamentu Europejskiego ważne było, aby wszyscy obywatele mogli znać podstawowe prawa i wolności, jakie przysługują im w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich, oraz aby istniał system odwoławczy, który umożliwiłby obywatelom zgłaszanie przypadków łamania ich praw. Karta, pomyślana jako punkt odniesienia, jest owocem ciężkiej pracy redakcyjnej: łączy w jednym tekście wszystkie prawa obywatelskie, polityczne, gospodarcze i społeczne obywateli europejskich oraz wszystkich osób mieszkających na terytorium Unii Europejskiej.

Prawa człowieka zapisane w Karcie to prawa podstawowe i niezbywalne. Celem Karty jest wzmocnienie ochrony tych praw w związku ze zmianami w społeczeństwie, postępem społecznym oraz rozwojem naukowym i technologicznym. Prawa te zebrano w następujące podgrupy: godność ludzka, podstawowe wolności, równość wszystkich ludzi, solidarność, prawa obywatelskie i wymiar sprawiedliwości. Celem Karty jest również ustanowienie coraz ściślejszego związku między narodami Europy na rzecz przyszłości opartej na wspólnych wartościach. Od 2009 r., kiedy to w traktacie z Lizbony znalazło się odniesienie do Karty, prawa podstawowe mają rangę umowy międzynarodowej. Karta stanowi załącznik do traktatów i jest obecnie stosowana przez sądy Unii Europejskiej.