Zmiana granic Europy – lata 90.

Europa bez granic rozwija się przez całe lata 90. Rozwój ten definiują kolejne rozszerzenia, wspólny rynek, podróże bez granic i euro. Jak reagują na ten rozwój wyborcy? 

Rok 1994 – nowa Europa i nowy traktat

Od poprzednich wyborów europejskich świat poza granicami Unii Europejskiej zmienił się nie do poznania. Zjednoczyły się Niemcy, rozpadła Jugosławia. Rozpad tej ostatniej przyniósł napięcia, które doprowadziły do krwawych wojen trwających prawie dziesięć lat.

Upadek muru berlińskiego 9 listopada 1989 roku był efektem pokojowych demonstracji i marszów protestacyjnych nowo powstałych organizacji społeczeństwa obywatelskiego Niemiec Wschodnich. Był on elementem całego łańcucha wydarzeń – począwszy od ruchu Solidarności w Polsce poprzez piknik paneuropejski na Węgrzech, aksamitną rewolucję w Czechosłowacji, łańcuch bałtycki, a skończywszy na brutalnej rewolucji w Rumunii. W Europie Środkowo-Wschodniej ludność wyległa na ulice, by wspólnie pokojowo walczyć o demokrację, praworządność i swobodę przemieszczania się.

Nadal trwa integracja Unii Europejskiej. Unia wykonuje ważny krok – wprowadza traktat z Maastricht. Określa w nim jasno zasady rządzące przyszłą wspólną walutą oraz wprowadza wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa. Zakłada też bliższą współpracę w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Znaczenie Parlamentu w unijnym procesie decyzyjnym jeszcze bardziej rośnie dzięki procedurze współdecyzji. Ponadto Parlament będzie odtąd zatwierdzać Komisję Europejską, zanim rozpocznie ona działalność.

W 1993 roku zaczyna funkcjonować wspólny rynek, w którym uczestniczy początkowo dwanaście państw członkowskich. Umożliwia on swobodny przepływ ludzi, towarów, usług i kapitału między tymi krajami. Obecnie wspólny rynek obejmuje 31 krajów – 27 państw członkowskich Unii oraz Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię.

W wyborach w 1994 roku obywatele Unii po raz pierwszy mogą głosować w państwie zamieszkania, nawet jeżeli nie są jego obywatelami. Zapewnienie obywatelom korzystania z praw demokratycznych bez względu na to, gdzie mieszkają, to ważny krok w kierunku prawdziwej demokracji europejskiej. 

Rok 1999 – zniesienie granic w Europie

W wyborach europejskich po raz pierwszy biorą udział wyborcy z Austrii, Finlandii i Szwecji. 

W marcu 1999 roku, wskutek nacisków ze strony Parlamentu, Komisja Europejska z Jacques’em Santerem na czele składa rezygnację.

W maju 1999 roku wchodzi w życie traktat z Amsterdamu, który upraszcza procedurę współdecyzji i rozszerza jej zastosowanie. Tym sposobem Parlament Europejski zyskuje rolę współprawodawcy w wielu dziedzinach na równi z Radą. Na horyzoncie rysuje się zaś rozszerzenie Unii na kraje Europy Wschodniej.

Układ z Schengen (zawarty w 1995 roku) wchodzi w życie w pierwszych siedmiu krajach – Belgii, Francji, Holandii, Hiszpanii, Luksemburgu, Niemczech i Portugalii. Podróżujący mogą przemieszczać się pomiędzy tymi krajami bez kontroli paszportowej na granicach.

Dla wyborców najważniejszymi zagadnieniami są zatrudnienie, walka z narkotykami i przestępczością, środowisko oraz ochrona konsumentów. Ważną kwestią jest także kryzys w Kosowie.